Overtuigingen, moet je die serieus nemen?

Zonder dat we daar heel vaak bij stil staan hebben we allemaal overtuigingen over onszelf, anderen of de wereld om ons heen. Ik zeg bijvoorbeeld over mezelf “ik ben niet goed in wiskunde”. Die overtuiging dateert nog uit mijn middelbareschooltijd. Als ik nu terugkijk op die tijd dan geloof ik dat ik ook niet heel erg veel moeite heb gedaan om het te begrijpen: ik voerde niet veel uit in de les en maakte mijn huiswerk niet. Zou ik me nu opnieuw verdiepen in wiskunde dan zou ik al met een achterstand beginnen vanwege die belemmerende overtuiging. Op het moment dat het lastig te begrijpen wordt dan zou het “zie je nou wel” idee op gaan spelen en wordt mijn oude overtuiging weer bevestigd. Ik zei toch al dat ik slecht ben in wiskunde! Maar is dat ook waar?

Het vervelende van oude overtuigingen is dat je je er vaak niet eens ervan bewust van bent dat ze er zijn. Ze liggen zo diep verborgen dat je ze niet opmerkt en het gewoon bent gaan vinden om zo te denken. Ze zijn bij je gaan horen.

Nu zijn niet alle overtuigingen verkeerd: soms helpen ze je juist. Als je denkt “ik heb ontzettend leuke collega’s” of “ik ben heel goed in talen” dan is dat alleen maar positief. En ook hierbij zal je jezelf steeds bevestigen in je overtuiging, op die manier bekrachtig je het weer. Als een collega eens wat minder aardig doet dan stap je daar makkelijker overheen, je positieve beeld blijft zo bestaan.

Prima dus, die helpende overtuigingen. Waar we echter last van hebben dat zijn de beperkende overtuigingen: ze houden ons klein, maken dat we dingen niet durven of niet kunnen, of ons niet goed genoeg voelen. Ze begrenzen onze mogelijkheden, vaak zelfs zonder dat we het doorhebben!

Een jonge vrouw die ik coach zei vorige week over haar nieuwe baan: ik moet me natuurlijk nog bewijzen”. Ze had daar stress van. Ik vroeg haar daarna: van wie moet dat? Van jou of van je werkgever? En wat moet je dan bewijzen? Dat je het wel kan? Dat je niet te jong bent voor deze baan? Daar zit natuurlijk nog van alles achter, allemaal overtuigingen die er bewust of onbewust zijn. Daarmee gijzelen we onszelf en leggen we ons (zonder dat we dat willen) druk op.

Het herkennen van belemmerende overtuigingen is belangrijk om verder te komen in je persoonlijke ontwikkeling. Het is vaak moeilijk om dat alleen te doen, simpelweg omdat het vaak zo bij je is gaan horen. Maar soms kom je erachter dat ze je zijn gaan hinderen en loop je daardoor tegen grenzen aan.

Met behulp van coaching kun je op zoek gaan naar de oordelen die tegen je werken. Als je vervolgens merkt welk verhaal je jezelf onbewust vertelt dan kun je dat gaan ombuigen naar een positieve, helpende gedachte. Daarmee help je jezelf wél verder en dat is wat je wil!